Ο εντοπισμός φωλιών θαλασσίων χελωνών στο Σταυρό είναι μια καλή είδηση. Οι παραλίες του Σταυρού είχαν πληγεί από μεγάλο πληθυσμό μεδουσών στην αρχή του καλοκαιριού. Τώρα, απ’ ό,τι φαίνεται, με την παρουσία πλέον θαλάσσιων χελωνών εκεί, έχει επανέλθει η οικολογική ισορροπία.
Θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta γεννάνε τα αυγά τους σε αμμουδερές παραλίες της Κρήτης, ενώ εθελόντριες/-ές του Συλλόγου Αρχέλων από πολλές χώρες παρακολουθούν τις ακτές και σημαδεύουν τα σημεία των φωλιών που εντοπίζονται στις παραλίες από το Σταλό ως το Κολυμπάρι, στη Σκαλέτα στο Ρέθυμνο και αλλού. Στις ελληνικές θάλασσες έχουν ακόμη εντοπιστεί άλλα δύο είδη θαλάσσιας χελώνας, η Πράσινη Χελώνα Μύδας και η Δερματοχελώνα (η οποία ωοτοκεί στην Κύπρο). Θαλάσσια χελώνα απεικονίζεται μάλιστα και στο πρώτο ελληνικό νόμισμα, το στατήρα της Αίγινας.
Πώς μπορούμε να προστατέψουμε τις θαλάσσιες χελώνες
- Αποφεύγουμε να στρέφουμε φώτα το βράδυ προς την αμμουδιά. Μπορεί να αποπροσανατολίσουν τα μικρά χελωνάκια κι αντί για τη θάλασσα να βρεθούν στους δρόμους ή σε μαγαζιά.
- Αποφεύγουμε να επισκεφθούμε τη νύχτα ακτές όπου υπάρχουν φωλιές θαλάσσιας χελώνας.
- Προσέχουμε πού τοποθετούμε την ομπρέλα μας στην αμμουδιά. Εάν υπάρχει σημάδι του Αρχέλων (ένας κλωβός κωνικού σχήματος ανοιχτός από κάτω) ή άλλων εθελοντών όπως στο Σταυρό, δεν πρέπει να βάλουμε την ομπρέλα μας εκεί, γιατί αν τρυπήσει ένα αυγό χελώνας, τότε καταστρέφεται όλη η φωλιά. Κι η φωλιά μπορεί να περιέχει μέχρι και 200 αυγά, μεγέθους μπάλας του γκολφ. Η φωλιά είναι συνήθως σε βάθος 40 πόντων
- Ο αριθμός των αυγών σε μια φωλιά μπορεί να φαίνεται εντυπωσιακός, όμως μόνο 1 στα 1.000 χελωνάκια θα επιβιώσει για να ξανάρθει μετά από 25-30 χρόνια, όταν θα είναι σε ηλικία αναπαραγωγής. Δεν θα εκκολαφθούν όλα τα αυγά, ενώ άλλα ζώα όπως οι γλάροι μπορεί να φάνε τα μικρά χελωνάκια στο δρόμο τους προς τη θάλασσα.
- Η τσιμεντοποίηση μιας ακτής, η αμμοληψία, η ανεξέλεγκτη επέκταση ομπρελοκαθισμάτων, τα φώτα το βράδυ κι η δυνατή μουσική, η κυκλοφορία οχημάτων στην αμμουδιά, όλα αυτά απειλούν τόσο τη θαλάσσια χελώνα όσο και τις αμμοθίνες και γενικά τη ζωή στην ακτή. Τέτοιες δραστηριότητες είναι καταστροφικές για το περιβάλλον κι εν τέλει και για τον τουρισμό.
- Αν δούμε χελωνάκια να έχουν χάσει το δρόμο τους και να πηγαίνουν αντίθετα από την κατεύθυνση της θάλασσας, δεν τα πιάνουμε. Εάν τα χελωνάκια βρίσκονται μακριά από την θάλασσα, σε δρόμο ή σε αυλή σπιτιού πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να τα μεταφέρουμε μαζί με άμμο (π.χ πάνω σε χαρτόνι με άμμο) περίπου 7-10 μέτρα από τη θάλασσα ανοίγοντας δρόμο ώστε μόνα τους-εξασκώντας τα πτερύγια τους- να φτάσουν στην θάλασσα. Το να περπατήσουν μόνα τους στην αμμουδιά μέχρι τη θάλασσα είναι σημαντικό για την προετοιμασία τους για να μπορέσουν να κολυμπήσουν στη συνέχεια. Οι εθελοντές του Αρχέλωνα φτιάχνουν διαδρόμους με χαρτονάκια για να βοηθάνε τα χελωνάκια να μη χάνουν το δρόμο τους.
Οι θαλάσσιες χελώνες κατοικούν εδώ χιλιάδες χρόνια. Παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικολογική ισορροπία με χαρακτηριστικό παράδειγμα το γεγονός ότι τρώνε μέδουσες. Αποτελούν δε και πόλο έλξης τουριστών, μιας κι όπως πλέον και οι έρευνες αποδεικνύουν, οι επισκέπτες μας νοιάζονται για το περιβάλλον, επιθυμούν να επισκεφθούν μια περιοχή για τη φύση της που πρέπει να φροντίζουμε να μην